Müstecĭp Ülküsal, Ülkü, Ülküsal – Ideal, Idealist
Februarie/Subat 09
Soydaşımız, önderĭmĭz Müstecĭp Hacı Fazıl - Ülküsal, Köstencĭ bölgesĭndekĭ Azaplar köyĭnde 1899 senesĭnĭñ 15 şubatında tuwgandır. Babası, acĭ ve oca bolgan Fazıl Efendĭdĭr. Kartbabası, Abdurrahman Efendĭ, 1862 senesĭnde Kırım'nıñ Canköy kasabası etrafından köşĭp Dobruca'ga yerleşkendĭr. Bonda Fazıl Efendĭ, hep 1862'de, Kırım'nıñ Kerç kasabasına yakın Kazantĭp köyĭnden köşĭp Dobruca'ga kelgen ve Kızılmurat köyĭne yerleşken Vefa Efendĭnĭñ kızı Şerife men üylengendĭr. Bo üylenmekten Müstecĭp ve kardaşları dünyaga kelgendĭr.
İlkokul derslerĭnĭ köyĭnde Tatar ve Romen üyretmenlerĭnden algan Müstecĭp, ortaokulın İstanbul'da yapa eken, Bĭrĭncĭ Dünya Marebesĭ patlagandır. Bo sebepten İstanbul'dakı mektebĭne ketalmagan Müstecĭp, 1914 ve 1915 senelerĭnde, ekĭ sene, Mecidiye Müslüman Seminarına dewam etken. Romanya 1916'da bo marebege katılganda, Seminar da kapangandır. Boşına wakıt keşĭrmemek üşĭn, başka üş Tatar üyretmenlerĭ men barabar özĭn köyĭnde üyretmenlĭk yapkandır.
1917'den Müstecĭp Hacı Fazıl hayatın Kırım Tatar milliy idealĭne bagışlay. Romanya'dan Kırım'ga, Kırım'dan Türkiye'ge, Türkiye'den kene Romanya'ga kaytıp tahsilĭnĭ (okımasını) tamamlay ve milletĭ üşün şalışmalarını başlay.
Müstecĭp H. Fazıl, 1923 senesĭnden başlap, âlâ Bükreş Üniversitesĭ'nĭñ Hukuk Fakültesĭnde talebe eken, Romanya'da şıkkan Türkçe gazatalarga makaleler bergendĭr. Bonlar arasında Silistre'dekĭ TUNA ve HAKSÖZ; Pazarcık'takı ROMANYA ve DOBRUCA gazatalarını; taa soñra Köstencĭ'de Türkçe ve Romence şıkkan HALK gazatasını sayamız. Dewamlı yazarlıknı M. H. Fazıl 1930 senesĭnde başlar.
1930 - 1940 senelerĭ arasında Romanya'da yayınlangan EMEL Mecmuasındakı başlıkları (yazıları) 102'dĭr.
M. H. Fazıl - Ülküsal'nıñ kĭşĭlĭgĭnĭ, idealĭnĭ añlatmaga, tüşünce ve kanaatlerĭnĭ aşıklama etmesĭne bĭr ve âttâ bĭrkaş kitap yetĭşmez. O'nıñ milletçĭlĭgĭ ve Kırım'nıñ kurtulış dawası ogırında yapkan 80 (seksen) senelĭk gayret (sărguinţă) ve kızmetlerĭnĭ yazıp añnatmak kolay tuwıldır. O'nıñ yazılarını, eserlerĭnĭ ve mektüplerĭnĭ incelep, yetĭşken ve yetĭşecek milletçĭ idealistlerĭmĭz örnek alacaklardır. O'nıñ "MILLETĬNE KIZMET ETKENLER UNUTILMAZLAR, UNUTILMAMALIDIR" sözĭnĭ yerĭne ketĭreceklerdĭr.
ESERLERĬ:
1. DOBRUCA VE TÜRKLER - 1940 - KÖSTENCE
2. DOBRUCA VE TÜRKLER - 1966 - ANKARA
3. DOBRUCA'DAKI KIRIM TÜRKLERİNDEN ATASÖZLERİ VE DEYİMLER - 1970 - ANKARA
4. İKİNCİ DÜNYA SAVAŞIN'DA 1941 - 1942 BERLİN HATIRALARI VE KIRIM'IN KURTULUŞ DAVASI - 1976 - İSTANBUL
5. ATİLA, CENGİZ HAN, TİMUR - Tercüme (MANOLE NEAGOE) - 1976 - ANKARA
6. KIRIM TÜRK-TATARLARI (DÜNÜ, BÜGÜNÜ, YARINI) - 1980 - İSTANBUL
7. HATIRALAR - 1997 - İSTANBUL
ALEDIN AMET - DEPUTAT